Selin Irmak KAÇMAZ
Sinem Vural
Ömür GEDİK
Soğuk Algınlığına 3 Savaşçı
"Yaz mevsiminin sıcak günlerini geride bırakırken, hava sıcaklıklarındaki anlık değişmelerle soğuk algınlığı kapımızı en çok çalan hastalıklardan biri olarak yerini alıyor. Havanın bu olumsuz etkilerinden korunmak için ise Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakognozi ve Fitoterapi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Erdem Yeşilada bitki çaylarından yararlanılmasını tavsiye ediyor."
Prof. Dr. Erdem Yeşilada’ya göre, soğuk algınlığına karşı korunmayı sağlayan üç savaşçı bitki ise ıhlamur, adaçayı ve ekinezya. Yeşilada bu bitkiler ile ilgili olarak aşağıdaki bilgileri veriyor;
Ihlamur
Soğuk algınlığı denince ilk olarak aklımıza gelen bitkilerden biri “ıhlamur” dur. Yapılan çalışmalarda ıhlamur içerisindeki bileşenlerden bazılarının (flavonoit) iltihap giderici ve ağrı kesici etki gösterirken, bazı bileşenlerin (müsilaj) de boğazı yumuşatması neticesi boğazda tahrişi önlediği ve bu suretle soğuk algınlığı şikâyetlerinin hafifletilmesinde tedaviye yardımcı olduğu görülmüştür. Ayrıca çay şeklinde hazırlandığında bazı uçucu bileşenlerinin (linalool) ve flavonoitlerinin yatıştırıcı etkisi deneysel olarak gösterildiğinden bilhassa inatçı öksürüklerde kişilerin rahatlamasını sağlaması bakımından da yararlı olabilir.
Adaçayı
Ağız ve boğaz iltihaplarında etkili olduğu bilinen bir başka bitki “adaçayı”dır. Özellikle bitkinin içerdiği uçucu bileşenlerin ağız ve boğaz iltihaplarında (farenjit, jinjivit gibi) yararlı olduğu bilinmektedir. Dolayısıyla çay şeklinde hazırlanan adaçayı ile hazırlanan gargaranın bu amaçla kullanılması önerilmektedir. Yeni yayımlanan bir klinik çalışmada, adaçayı ile ekinezyanın birlikte uygulandığında dezenfektan gargaradan daha etkili olduğu gösteriliyor.
Ekinezya
Üst solunum yolu hastalıklarına karşı etkili bir bitki de “ekinezya”dır. Yapılan bilimsel nitelikteki ve klinik çalışmalar bu bitkinin soğuk algınlığı etkenlerine karşı vücudun bağışıklık sistemini desteklediğini ortaya koymaktadır. Yayımlanan bir çalışma ekinezya ürünlerinin soğuk algınlığına yol açan (influenza virüsü ve solunum sinsityal virüs) ve uçuk virüsü gibi virüsleri öldürücü etkisi bulunduğunu gösteriyor. Araştırmanın ortaya koyduğu bulgulara göre, ekinezya hem bu virüsleri öldürüyor hem de virüslerin yol açtığı iltihap etkenlerinin (sitokinler) miktarını kontrol ederek boğaz ve akciğerlerdeki iltihabın yol açacağı hasarı engelliyor.
Ekinezya ürünlerinin soğuk algınlığı ve nezle üzerinde klinik etkinliğini ortaya koyan çalışmalara bakıldığında sonuçların tartışmaya açık olduğu görülmektedir. Bazılarında belirgin etki gözlenirken, bazılarında etkinin kayda değer olmadığı dolayısıyla bardağın boş tarafına bakanlar ekinezyanın etkisiz olduğu, dolu tarafına bakanlar ise etkili olduğunu savunuluyor. Öncelikle güvenilir kalitede ekinezya ürünü seçilmeli ve önerilen miktarlarda uygulanmalı. Yeterli seviyede etki sağlanabilmesi için en az bir ay kullanılması gerekir. Ancak bu sürede yeterince yararlı olmadığı görülüyorsa daha uzun süre uygulamaya gerek yoktur. Çünkü ya kullanılan ürüne ya da sizin bağışıklık sisteminize ilişkin bir sorun olabilir.