Kimdir bu Mayalar?

Cristof Colomb’dan önce bir Orta Amerika uygarlığı olan Mayalar, Meksika’nın doğusuna uzanan bir bölgede hüküm sürmüşlerdir. Bu uygarlık M.Ö. 600’lerde yükselişe geçmiş, M.S. 900’lerde İspanyollar’ın işgaliyle sona erme sürecine girmiştir. Hüküm sürdükleri tarih boyunca yüzlerce dil üretmiş olan Maya Uygarlığı’nın, halen bölgelerinde konuşmakta oldukları kendilerine ait bir lehçeleri bulunmaktadır.

Eski Maya’ların astronomi, matematik, sanat ve mimari gibi alanlarda oldukça başarılı oldukları bilinmektedir. İspanyol işgalinden sonra (1697) kalan son Maya devleti de başkentinin (Chan Santa Cruz) Meksika tarafından işgaliyle ortadan kalkmıştır. (1901)



500 yıl önce İspanyol istilasından kaçarak Lacandona ormanına sığınan 20 bin Maya’dan geriye kalanlar şimdilerde Meksika'nın Lacandona ormanında yüzyıllar öncesinden kalan gelenekleriyle yaşıyor. Yakın köylerdeki akrabaları çoktan protestan olup, geleneklerini unutsalar da Naja köyündeki 180 Maya hala güneşe tapıyor. Modern dünyaya sırt çeviren bu topluluğun, yaşadıkları köy adeta yaşayan bir müzeyi andırıyor. Meksika'nın en gelişmiş imparatorluğu'ndan geriye kalan bir avuç insan, ormanın derinliklerinde geleneklerini korumak için bugünün teknolojik dünyasına arkasını dönerek meydan okuyor.

Avrupalılar kıtayı keşfettiğinde onlardan kaçan Mayalar'ın çoğu Lacandona ormanına sığınıyor. O zamanlar Lacandona ormanında 20 bin Maya yaşıyormuş. Ancak katliamlar ve salgın hastalıklar yüzünden Lacandonyalıların yüzde 90'ı ölmüş. Geriye bugün 700 kişinin yaşadığı üç köy kalmış; Lacnja, Metzabok ve Naja. Ancak bu köylerden ikisi çoktan atalarının inançlarını terkedip protestan olmuşlar. 180 kişinin yaşadığı Naja köyündekiler ise hala ataları gibi güneşe tapıyor. Ormanın ve hayvanların Hachokum dedikleri Tanrıları tarafından onlara hediye edildiğine inanıyorlar.



Bu kabilenin geçmişteki astronomi bilimine olan düşkünlüğü şu an üzerinde konuştuğumuz, Marduk gezegeniyle ve dünyanın yok oluşuyla ilgili kehanetlerin kaynağı olan Mava Takvimi’ni bize hatırlatıyor. Takvim M.Ö. 12 Ağustos 3114 tarihinde başlar ve M.S. 21 Aralık 2012 tarihinde biter. Mayalar 2012'de dünyanın büyük hasarlı depremlerle karşılaşarak, büyük bir tufanla yok olacağına inanırlar.

Eski Mayalar’ın bilime olan düşkünlükleri, muhteşem biçimde inşa edilmiş tapınak, saray ve piramitleri insanoğlunu hayrete düşürmeyecek gibi değil...

Ancak tüm bunlar geçmişte ileri sürülmüş kehanetlerin doğruluğuna yetmiyor. Şu anda ilkel bir yaşam süren, tabir-i caizse dünyadan bihaber yaşayan zavallı insanların belkide geçmişteki ataları tarafından ortaya dökülen bu kehanetten haberleri bile yok. Fransa’nın batısındaki Bugarach ve İzmir’in Selçuk ilçesine bağlı Şirince köylerinin kıyametten etkilenmeyeceği söylentileri de bu inanışı bertaraf etmeye yetiyor. Kim bilir, dünya gündeminin belkide böyle bir şeye ihtiyacı vardı. Yoksa belli belirsiz ekonomiden, açlıkla savaşan insanlardan, savaş bölgesinde halen katledilmeye devam eden masum halktan, üzerimize işlenen siyasetten nasıl kendilerini sıyıracaklardı? Biliyorum, 21 Aralık’ta yine güzel bir kış sabahına uyanacağız. Ve asıl düşünmemiz gerekenleri bize unutturan birçok kehanete daha maruz kalacağız. Mayalar’a sevgilerle...


Burcunur YILMAZ