GeriKadın Sağlığı Bilinç kaybı, sara nöbetleri ve bayılmalarda ilk yardım
MENÜ
  • Yazdır
  • A
    Yazı Tipi
  • Hürriyet Twitter
    • Yazdır
    • A
      Yazı Tipi

Bilinç kaybı, sara nöbetleri ve bayılmalarda ilk yardım

"Bu kavramları birbirinden ayırt etmek önemlidir."

Bilinç kaybı: Bilincini kaybetmiş kişi size yanıt vermez. Kendinde değildir. Etrafın farkında değildir. Hareketsizdir. Çoğunlukla profesyonel yardım yani ambulans çağırmak gerekir (112). Aniden oluşan bilinç kaybı, beyin kanaması, inme habercisi olabilir. Kan şekerinin aniden düşmesi benzer tabloya yol açabilir. Kalbin durması yada öldürücü kalp ritmi bozuklukları bilinç kaybıyla kendini gösterebilir. Kafa darbeleri sonrasında oluşan bilinç kaybı, kafa içi ciddi yaralanmaların habercisi olabilir. Kendinde olmayan kişiye asla yiyecek, içecek veya sigara vermeye çalışmayın. Kolonya, soğan koklatmak veya benzeri uygulamaların hiçbir yararının olmadığı gibi zararlı da olabileceği unutulmamalıdır. Bilinci olmayan kişinin kaslarının normal gerginliği azalır, dil kasları geriye kaçar ve akciğerlere hava geçişini sağlayan yollar kapanır. Hastalar bilinç kaybına yol açan nedenle değil havayolunun kapanması nedeniyle ölebilir. Temel yaşam desteği içinde yer alan havayolu açma manevralarını öğrenmek önemlidir. Bu hastalar kusarken, boyunları korunarak yana çevrilmeli kusmuklarının akciğere kaçması,havayolunun kapanması önlenmelidir.Nöbet: Sara olarak da bilinir. Beyin dokusundan anormal uyaranlar yollanması sonucunda meydana gelir. Başlı başına bir hastalıktır ancak, 6 ay ile 6 yaş arasındaki çocuklarda yüksek ateşe bağlı ortaya çıkabilir. Halk dilinde "havale" olarak anılmaktadır. Beyin etli dokusuna bası yapabilen kan yada kitleler nöbete yol açabilirler. Hasta birden düşer, bilincini kaybeder, yüzünde, kollarında, bacaklarında kontrol edilemeyen kasılmalar izlenir. İdrar kaçırma gözlenebilir. Daha önceden tanısı bilinen nöbetleri engellemek için ilaç aldığı bilinen biri nöbet geçiriyorsa kan ilaç düzeyi ile ilgili bir sorun olabilir, yada araya giren veya eklenen başka bir sorun nöbeti kolaylaştırmış olabilir. Nöbetlerin çok büyük bir kısmı birkaç dakika içinde kendiliğinden duracaktır. İdrar veya dışkı kaçırma tabloya eşlik edebilir. Nöbetten sonra o kişide yavaşlama, uyku hali, sersemlik görülebilir. Böyle bir durumda; Asla nöbet geçiren kişinin ağzına elinizi sokmayın, yada herhangi bir cisim, yiyecek, içecek vermeye çalışmayın. Bu sırada siz yaralanabilirsiniz, ağza koymaya çalıştığınız cisim ağız içi dokunun yaralanmasına yol açabilir. Nöbet geçiren kişiye sarılmak, eline veya kolunu tutmak bastırmak nöbeti durduramaz. Bazen kontrolsüz kasılmalar o kadar güçlüdür ki kemiklerde kırıklar yada eklemlerde çıkmalar (omuz çıkığı gibi) meydana gelebilir. Hastanın nöbet geçirirken başını, boynunu zedelemesini engellemeye çalışın, bunu yapmaya çalışırken kendinizi tehlikeye atmayın. Mümkünse kusan hastanın başını her iki elinizin arasına alarak yan tarafa doğru çevirin, bu pozisyon hastanın tükrük, kusmuk vb. cisimleri nefes borusuna kaçmasını engelleyecektir. İlk kez nöbet geçiren hastalar için, olası nöbet nedenlerinin araştırılması taşıma sırasında nöbet tekrarlayabileceği için de ambulans çağrılması uygun olacaktır.Bayılma: Anlık yada çok kısa süreli bilinç kaybıdır. Hasta kısa sürede kendine gelir. Etrafın farkındadır ve soruları yanıtlayabilir. Bayılan kişi yaşlı, bilinen kalp damar hastalığı olan biri ise, göğüs ağrısı, terleme, nefes darlığı, bir taraf kol ve bacağını kullanamama, konuşmada bozulma gibi yakınmalar eşlik ediyorsa ciddi bir sağlık sorunu olduğu düşünülmelidir. Bu durumda ambulans çağrılmalıdır.İnsan niçin bayılır?Vücudumuzda damarlarımızı, kalp hızımızı kontrol eden doğal mekanizmalar vardır. Bu mekanizmaları bozan nedenler bayılmaya yol açar. Bu durumla başa çıkmakla görevli elemanlar devreye girince kişi kendine gelir. Çok sevinme, üzülme, kötü koku duyma, rahatsız edici görüntüyle karşılaşma, tıraş olma sırasında boyun büyük damarlarına bası uygulanması, işeme gibi durumlar sonrası ortaya çıkan bayılmalar daha az endişe verici olsalar da ilk bayılmalarda hekim değerlendirmesi gereklidir. Kalp ritim sistemi, akciğerler, beyin, vücuttaki büyük damarlarla ilgili hastalıklarda da bayılma izlenebilir. Yeterince sıvı almama, özellikle yaz aylarında, çok ayakta kalmak bayılmayı kolaylaştırabilir. Bazı ilaçlar bayılmaya yol açabilir. Bir hekim tarafından hayati tehdit eder bir durum olmadığı, hastanın güvenle evine gidebileceği belirlenene kadar, bayılmalar ciddiye alınmalıdır.Bayılan birinin varlığında alınacak önlemler Düz bir zemine yatırın ve bacaklarının altına bir yastık koyarak yükseltinyılan birinin varlığında alınacak önlemler: . Böylece ayakta durmak yerine uzanan birinde kalbin işi azalacak dolaşım kolaylaşacaktır. Kişiyle konuşun başka bir yakınması olup olmadığını anlamaya çalışın. Yiyecek, içecek veya sigara vermeyin. Yaşamı tehdit eder sorun düşünülüyorsa hızla ambulans çağrılmalıdır. Temel yaşam desteği uygulamalarını bilmeyen birisinin nöbet, bayılma, bilinç kaybı gibi durumları ayırt etmesi pek olası değildir. En kötü olasılığa göre hareket etmek, şüpheci olmak, hekim görüşü almak hasta yararına olacaktır.

False