GeriKadın Sağlığı Kahverengi yağ zayıflama için yepyeni bir umut
MENÜ
  • Yazdır
  • A
    Yazı Tipi
  • Hürriyet Twitter
    • Yazdır
    • A
      Yazı Tipi

Kahverengi yağ zayıflama için yepyeni bir umut

Kahverengi yağ zayıflama için yepyeni bir umut

"Zayıflamak isteyenler için yeni bir yöntem!"

Geçmişte sık yaşanan kıtlıklar nedeniyle, açlık insanlığın öylesine büyük bir sorunuydu ki toplum "Can boğazdan gelir", "Bir dirhem et bin ayıp örter" gibi deyimleri atasözü gibi benimsedi.

Besinlerin saklanması ve taşınması kolaylaştıkça, refahımız arttıkça, daha fazla yedik. 21. yüzyıla gelindiğinde ise aşırı beslenme ve şişmanlık en büyük derdimiz haline geldi.

Giderek yaygınlaşan şişmanlık, şeker hastalığını görülmemiş ölçüde artırdı. Fazla kilolar, tüm dünyada bir toplum sağlığı krizine yol açmakta.


Şişmanlık, besinlerden aldığımız enerjiyle sarf ettiğimiz enerji arasındaki dengenin bozulması sonucunda ortaya çıkar. Alınan enerjinin hepsi harcanamazsa, fazlası yağ dokusunda depo edildiğinden, haliyle vücut ağırlığı da artar.


Biriken fazla kilolardan kurtulmanın tek yolu bu dengenin yeniden sağlanmasıdır. Ya alınan enerji azaltılacak ya da daha fazla sarf edilecek. En iyisi ikisinin birden yapılması. Lakin, bunu yapabilmek söylemek kadar kolay değil.

Ne perhiz ne de egzersiz yaygın ve sürekli olarak olarak uygulanamadığı için şişmanlık aldı başını gidiyor.


Perhiz ve egzersiz yapamıyorsak, kilo kaybetmek için ilaç alsak olmaz mı? Alıcısı çok olacağı için milyonlarca lira gelir getireceğini hesap eden bir çok ilaç şirketi, zayıflatma ilaçları geliştirmek için yıllardır uğraşıyor.


Şimdiye kadar üretilen zayıflama ilaçlarının hepsi enerji alımını kısıtlamaya yönelik, hiçbiri enerji sarfını artırıcı değil. Son haftalarda yayımlanan araştırma sonuçları bu yönde yeni umutlar yarattı. Bebeklerde olduğunu bildiğimiz bir maddenin yep yeni kapılar açabileceğini düşündüren deliller var.


Kahverengi yağ

Koştuğumuz veya çok hareket ettiğimiz zaman sıcaklanmamız aşırı çalışan kaslarımızın yarattığı ısıdan dolayıdır. Soğukta vücut ısımız düşünce ya da hasta olduğumuzda ateşimiz çıkarken bir titremedir tutar.

Düşen vücut ısısına karşı bir refleks olarak başlayan titreme, kaslarımızın harekete geçerek enerji sarf edip ısı üretme çabasıdır.

Bebeklerde bu titreme refleksi henüz gelişmemiş olduğu için soğuğa çok duyarlıdırlar. Titreyemeseler de bebekleri soğuğa karşı koruyan bambaşka bir düzen vardır.

Kahverengi yağ denilen özel yağ hücreleri, içlerindeki yağı yakarak ısı açığa çıkarıp bebeği ısıtır.

Vücuttaki her hücrede mitokondri denilen, içinde kızıl kahverengi demir maddesi bulunan enerji fabrikaları vardır.

Hücre ne kadar aktifse o kadar çok mitokondrisi vardır. Sözünü ettiğimiz bu özel yağ hücreleri mitokondriden çok zengin olduğundan mikroskopla bakınca koyu görünür.

Normal yağ hücreleri ise yarı uyur durumda olduğu için çok az enerji kullanırlar, dolayısıyla renkleri beyazımsıdır.

Kahverengi yağ araştırmaları

Boston'da, çeşitli nedenlerle hem PET taraması hem de bilgisayarlı tomografi (BT) yapılmış iki bine yakın kişi incelendi. Her 13 kadından birinde önemli miktarda kahverengi yağ saptandı.

Erkeklerde görülme sıklığı ise kadınlara göre daha düşüktü. Yaş ilerledikçe, kilo arttıkça, kahverengi yağ miktarı o kadar azalıyor. Başka bir deyişle, bu özel yağın miktarı azaldıkça, kalp damar hastalığı riski artıyor.

Finlandiyalı bir grup araştırıcı da beş gönüllü insanda yaptıkları bilgisayarlı tomografiyle, köprücük kemiklerinin üstündeki bölgede kahverengi yağ birikintilerinin varlığını gösterdiler.

Normal sıcaklıktaki bir odada PET çekimleri yapıldı. Daha sonra, biraz soğutulmuş bir ortamda ve ayakları buzlu suya daldırılan deneklerin PET taramaları tekrar yapıldı.

Beyaz yağ hücrelerinde enerji harcayıp işi üretmesi çok az miktarda arttı. Kahverengi yağ hücrelerde bu enerji faaliyetin 15 kat arttığı görüldü.

Hollandalı bilim adamları ise 24 gönüllü genç insanın 23'ünde kahverengi yağ olduğu ve soğuk havanın bu yağı faal hale getirebileceğini gösterdiler. Bu faaliyetin şişman insanlarda çok düşük düzeyde olması da ilgi çekiciydi.


Bu üç çalışmanın da ortak noktası, insan vücudunda enerji sarfını artıracak doğal bir mekanizmanın var olduğu.
Fazla kilo ve şişmanlığın yarattığı devasa sağlık sorunlarıyla mücadelede yeni bir umut, ama henüz uzak bir ümit.

Kahverengi yağı faal hale geçirip kilo kaybettirecek güvenli ilaç için daha pek çok araştırmaya gerek var. Bu hedefe ulaşsak da, yeni ilaç, sağlıklı beslenmenin ve egzersizin yerini almayacak, ancak onlara destek olacak.








False