Aşk geçici bir hastalık

Aşk nedir? Romantik aşkın 'nörofizyolojik boyutunu' inceleyen Amerikan Hastanesi doktoru Nörofizyolog Sabri Derman'a göre aşk yaşamsal önemi olan bir dürtü ve insanın 'esansı'. Yokluğu ciddi duygu bozukluklarına yol açıyor.

Aşkın ilk zamanlarında sevilen kişi düşüncelerin yüzde 90'ını kaplıyor. Rüyaların büyük bir bölümü sevilen kişiyle ilgili oluyor.

Çarpıcı bir bulgu da âşık olduğumuz kişinin çocukluk döneminde belirlenmesi. Derman'a göre 2-8 yaşlarında belirlenen bu şablona uygun kişiyle karşılaşıldığında beyin, 'feniletilamin' adlı maddeyi salgılıyor. Bu madde çikolotada da var.

Filin aşkı üç günlük!

Veriler bir farenin aşkının sadece birkaç saniye, fillerin iki-üç gün sürdüğünü gösteriyor. Bozkır faresi, kanada kazı, kuğu ve insanlarda aşk bir ömür boyu sürebiliyor. Tarla faresi âşık olduğunda adeta dopamin içinde yüzüyor. Dopaminle motivasyon ve hedefe yönelik konsantrasyon artıyor. Bu, bağımlılarda görülen belirtilere benziyor. Enerji artışı, sinirlilik, kıskanma, ilk görüşte aşk gibi aşk sırasında yaşanan durumlar hem hayvanlarda hem de insanlarda ortak.
Aşkla birlikte artan dopamin hormonu 'testosteron' düzeyini de artırarak cinsel arzuyu körüklüyor. Aslında âşık olunduğunda genel olarak tüm aktivitelerde artış oluyor. Kavuşma geciktikçe dopamin artıyor, başarma azmi kamçılanıyor. Aşk obsesif (takıntılı) hale dönüştüğünde dopamin artışına karşın, serotonin (mutluluk) hormonu azalıyor.
Karşısındakinin eşsiz olduğunu düşünen 120 çift gözlendiğinde, iki yıl sonra hâlâ birbirlerine yakın olduklarını hatırlatan Derman'a göre aşkın ömrü şiddetiyle ilgili.

"Tsunami sırası veya sonrasında karşılaştığınız insana âşık olma olasılığınız, sakin bir ortama oranla daya yüksektir" diyen Derman, bu sözleriyle aşkın heyecan olan ortamlarda daha çabuk filizlendiğini destekliyor. Aşkı, 'geçici bir beyin hastalığı' olarak tanımlayan Derman, "Hiç beklemediğiniz anda ve ilk görüşte âşık olabilirsiniz. Ancak aşkın vazgeçilmez öğesi olan ümit, yani karşıdaki kişinin de bizi sevmesi umudu gerçekleşmediğinde patolojik bir durum olaşabilir. Bu durum da tedavi yoluna gidilebilir" diyor.